Sự thay đổi không ngừng của xã hội,
quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế đã và đang đặt các
gia đình trước những khó khăn, thách thức và diễn biến phức tạp như: tình trạng
ly hôn, sống thử, lựa chọn giới tính khi sinh con, các tệ nạn
xã hội xâm nhập vào gia đình ngày càng nhiều…là các mối đe dọa
đến hạnh phúc gia đình, dẫn
đến các hành vi bạo lực gia đình ngày càng gia tăng và xảy ra dưới nhiều hình
thức và mức độ khác nhau.
Trong những năm qua, tình trạng bạo lực gia
đình trên địa bàn huyện Vĩnh Cửu diễn ra khá phức tạp, dưới nhiều hình thức và
ở những mức độ khác nhau nhưng phổ biến vẫn là ở vấn đề kinh tế gia đình không
ổn định. Theo số liệu khảo sát của các cơ
quan, ban ngành từ huyện đến cơ sở phối hợp thực hiện từ năm 2008 đến hết tháng 7 năm 2018 trên địa bàn huyện xảy ra khoảng 301 vụ
bạo lực gia đình, trong đó xử lý kịp thời 275 vụ, ly hôn và ly thân 26 vụ; bên cạnh
đó, vẫn còn những vụ có dấu hiệu bạo lực gia đình đã được thành viên trong các
Nhóm phòng, chống bạo lực gia đình ấp, khu phố theo dõi và tư vấn hòa giải như:
các thành viên trong gia đình có mâu thuẫn về kinh tế, tình cảm, cách nuôi dạy
con...và một số vụ bạo lực về tinh thần, tình dục diễn biến âm thầm và dai dẳng
trong thời gian dài khó phát hiện đã đưa thẳng đơn lên Tòa án huyện đề nghị
giải quyết ly dị.
Bạo lực gia đình xuất phát từ những mâu thuẫn giữa
các thành viên trong gia đình về kinh tế, kỳ vọng về vai trò, tình cảm, nuôi
dạy con và các thói quen, tính cách, với những nguyên nhân rất khác nhau. Các
thói quen nghiện rượu, chất gây nghiện và cờ bạc của người gây ra bạo lực không
chỉ là ngòi nổ của bạo lực gia đình mà còn là yếu tố duy trì và thúc đẩy bạo
lực. Sự che dấu hành vi bạo lực của nạn nhân vì sợ xấu hổ với người thân
và làng xóm, việc quá nhấn mạnh giữ gìn thể diện và hạnh phúc giả tạo của gia
đình khiến cho nhiều nạn nhân bạo lực gia đình không dám tìm sự giúp đỡ từ
bên ngoài và cam chịu, đã tạo điều kiện cho nạn bạo lực gia đình tồn tại và gia
tăng.
Đối tượng của các hành vi bạo lực gia đình thường là những người phụ thuộc, yếu thế như: người cao tuổi, trẻ em và đặc biệt là phụ nữ. Bạo lực gia đình đã trở thành nguyên nhân chủ yếu
gây những tổn thương nghiêm trọng về thể chất, tinh thần của các thành viên gia
đình, tác động xấu đến đời sống cá nhân, xã hội và cộng đồng.
Trước tình hình đó, thực hiện sự chỉ đạo
của BCĐ công tác gia đình tỉnh và hướng dẫn của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch
tỉnh, UBND huyện Vĩnh Cửu đã cụ thể hóa những văn bản trên áp dụng vào tình
hình thực tế tại địa phương, xây dựng những Kế hoạch, văn bản triển khai đến
các cơ quan, đơn vị trên địa bàn huyện để phối hợp triển khai thực hiện nhằm
giảm thiểu các vụ bạo lực gia đình như: hướng dẫn số 11/HD-BCĐ ngày 04/3/2011
của BCĐ huyện về việc thành lập mô hình Nhóm phòng, chống bạo lực gia đình trên
địa bàn huyện; Kế hoạch số 523/KH ngày 20/6/2014 của UBND huyện Vĩnh Cửu về phòng, chống bạo lực gia
đình đến năm 2020 trên địa bàn huyện; Quyết định số 7066/QĐ-UBND ngày
20/12/2016 của UBND huyện v/v kiện toàn BCĐ Công tác gia đình huyện Vĩnh cửu;
Hướng dẫn số 03A / HD-BCĐ ngày 19/4/2017 của BCĐ Công tác gia
đình huyện v/v tiếp tục nhân rộng Địa chỉ tin cậy ở cộng đồng và duy trì Điểm
tạm lánh cho nạn nhân bạo lực gia đình.
Tính đến nay, trên địa bàn huyện đã thành lập, duy trì và nhân rộng được 03 CLB “Nam giới nói không với bạo lực gia đình” xã Tân
Bình, Vĩnh Tân, Mã Đà; 45 CLB “Gia đình phát
triển bền vững” với 1.510 thành viên; 65/65 ấp, khu phố thành lập nhóm phòng, chống bạo lực gia đình với 325 thành
viên; 178 Địa chỉ tin cậy tại cộng đồng; 12 Điểm tạm
lánh là trạm y tế của 12 xã, thị trấn hoạt động đã đi
vào nề nếp và được lồng ghép vào các buổi sinh hoạt của tổ nhân dân, họp giao
ban ấp, khu phố theo định kỳ.
Kết quả hoạt động ban đầu của các Nhóm
phòng, chống bạo lực gia đình mang lại đã cho thấy đây là hướng đi đúng và rất
thiết thực. Số vụ bạo lực gia đình hàng năm trên địa bàn huyện
Vĩnh Cửu giảm đáng kể: năm 2010 có 108 vụ bạo
lực gia đình, năm 2011 giảm xuống còn 58 vụ, năm 2012 tiếp tục giảm xuống còn
45 vụ, năm 2013 còn 25 vụ, năm 2014 còn 15 vụ, năm 2015 còn 12 vụ, năm 2017 còn
08 vụ và 06 tháng đầu năm 2018 là 06 vụ. Trong những năm qua, các Nhóm PCBLGĐ,
câu lạc bộ gia đình, Tổ hòa giải và các Địa chỉ tin cậy ở cộng đồng tại địa
phương đã phối hợp hoạt động hết sức tích cực, đa số các vụ bạo lực gia đình
xảy ra tại địa phương được phát hiện và xử lý kịp thời, tránh được các rủi ro,
thương tích về tinh thần, thể chất và tính mạng con người. Do vậy cho thấy vai
trò, chức năng và nhiệm vụ của các Nhóm PCBLGĐ, câu lạc bộ gia đình, Tổ hòa
giải và các Địa chỉ tin cậy ở cộng đồng tại địa phương là rất quan trọng, trong
những năm qua họ đã hòa giải thành công cho nhiều gia đình có mâu thuẫn, bất
đồng quan điểm, có dấu hiệu bạo lực và đã xảy ra bạo lực gia đình trở nên sống
hòa thuận, hạnh phúc.
Trong những
năm trước đây, các hoạt động của các Nhóm PCBLGĐ, câu lạc bộ gia đình và các
Địa chỉ tin cậy tại cộng đồng còn mờ nhạt, vì vậy vẫn còn một số trường hợp
nhiều lần bị bạo lực về thể xác, tinh thần, tình dục nhưng do tâm lý e ngại nên
không dám khai báo, nói chuyện cho người khác biết; ngược lại, trong những năm
gần đây công tác tuyên truyền vận động được đẩy mạnh, lan tỏa, sâu rộng, hoạt
động của các Nhóm PCBLGĐ, câu lạc bộ gia đình và các Địa chỉ tin cậy tại cộng
đồng địa phương phát triển mạnh thu hút được đông đảo các tầng lớp nhân dân
tham dự nên nhận thức về các hành vi bạo lực gia đình cũng được nâng lên, tâm
lý mọi người cũng cởi mở và hòa đồng hơn khi trao đổi các vấn đề liên quan đến
gia đình, bạo lực gia đình.
Đồng thời, hàng
năm, Ban Chỉ đạo công tác gia đình huyện phối hợp với các cơ quan, đơn vị trên
địa bàn huyện tổ chức công tác tuyên tuyền về các chủ trương đường lối của
Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác gia đình, các Luật liên quan
đến công tác gia đình như: Hôn nhân và Gia đình, Bình đẳng giới và nội dung
phong trào xây dựng gia đình văn hóa, góp phần nâng cao nhận thức của nhân dân
trong việc phòng, chống bạo lực gia đình trên toàn địa bàn huyện./.
Kim Mỵ