Hòa giải ở cơ sở là phương thức giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp, xung đột xã hội do các bên mâu thuẫn, tranh chấp thực hiện với sự hướng dẫn, giúp đỡ của hòa giải viên ở cơ sở. Hòa giải ở cơ sở đã giúp giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng, triệt để, khôi phục và hàn gắn những mối quan hệ xã hội bị rạn nứt để duy trì tình làng nghĩa xóm, góp phần ổn định trật tự xã hội, xây dựng xã hội bình yên, xóm làng hạnh phúc, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng bền vững.
Thời gian qua, UBND huyện luôn chú trọng chỉ đạo việc kiện toàn, củng cố và xây dựng các mô hình hòa giải ở cơ sở điển hình. Các mô hình này đã hoạt động hiệu quả, đáp ứng các yêu cầu theo quy định. Tỷ lệ hòa giải thành hàng năm phải đạt từ 90% trở lên.
Trong bối cảnh kinh tế - xã hội ngày càng phát triển, các mâu thuẫn, tranh chấp trong nhân dân ngày càng gia tăng và phức tạp hơn, đòi hỏi công tác hòa giải ở cơ sở phải đổi mới hơn nữa để. Để nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở, góp phần nâng cao hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới, ngày 31/7, UBND huyện cũng đã ban hành kế hoạch số 902/KH-UBND triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2024 - 2030" trên địa bàn huyện.
Theo đó, mục tiêu cụ thể là phấn đấu có tối thiểu 05 tập huấn viên cấp huyện và 100% đội ngũ tập huấn viên được tập huấn, bồi dưỡng, cung cấp tài liệu để hướng dẫn, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng cho hòa giải viên ở cơ sở; 100% tổ hòa giải ở cơ sở được củng cố, kiện toàn đủ số lượng, thành phần cơ cấu theo quy định của Luật Hòa giải ở cơ sở; Ít nhất 20% tổ hòa giải ở cơ sở được luật sư, luật gia, Hội thẩm nhân dân, lực lượng Công an nhân dân, cán bộ, công chức, viên chức công tác trong lĩnh vực pháp luật, người đã từng là Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Kiểm sát viên, Điều tra viên hỗ trợ về chuyên môn pháp luật.
Từ 80% - 90% hòa giải viên ở cơ sở được tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hòa giải ở cơ sở theo Chương trình khung và Bộ tài liệu bồi dưỡng kỹ năng hòa giải ở cơ sở do Bộ Tư pháp ban hành. Đối với các xã, thị trấn chọn làm điểm chỉ đạo của tỉnh, tỷ lệ này là 100%. Đối với hòa giải viên (HGV) ở cơ sở mới được bầu, bổ sung, kiện toàn, tỷ lệ này là 100% trong thời gian 06 tháng kể từ khi được công nhận.
Cùng với đó, 100% hòa giải viên ở cơ sở được tiếp cận và sử dụng Bộ tài liệu bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hòa giải ở cơ sở bằng các hình thức phù hợp để tự nâng cao năng lực, kỹ năng hòa giải. Phấn đấu đến hết năm 2030, tỷ lệ hòa giải thành trên địa bàn huyện đạt từ 85% trở lên. Đối với xã, thị trấn được chọn làm điểm chỉ đạo của tỉnh tỷ lệ này là trên 90%. Phấn đấu đến hết năm 2030, trên địa bàn huyện có ít nhất 01 xã, thị trấn đạt yêu cầu của mô hình “Cấp xã điển hình về hòa giải ở cơ sở".
Để đạt được các mục tiêu trên, UBND huyện đề ra một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, trong đó, chọn thực hiện chỉ đạo điểm 02 xã Thiện Tân và xã Vĩnh Tân. Hoạt động chỉ đạo điểm tập trung vào các nội dung gồm: tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý nhà nước về công tác hòa giải ở cơ sở cho đội ngũ công chức tư pháp - hộ tịch; bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho hòa giải viên ở cơ sở; xây dựng mô hình “Cấp xã điển hình về hòa giải ở cơ sở"; huy động nguồn lực xã hội hỗ trợ việc nâng cao năng lực cho đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở; biểu dương, khen thưởng tổ chức, cá nhân, hòa giải viên ở cơ sở có đóng góp tích cực, hiệu quả trong công tác hòa giải ở cơ sở...