Thanh toán điện tử trong lĩnh vực giao thông được coi là giải pháp mang lại nhiều hiệu quả thiết thực, giúp người tham gia giao thông tiết kiệm thời gian, chi phí khi thanh toán các dịch vụ giao thông. Thay vì chỉ sử dụng thanh toán qua trạm BOT, khi chuyển từ tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông, chủ phương tiện sẽ thanh toán được các dịch vụ giao thông khác.
Ngày 30/9, Chính phủ đã ban hành Nghị định 119/2024/NĐ-CP quy định về thanh toán điện tử giao thông đường bộ, trong đó quy định thanh toán các loại phí, giá, tiền dịch vụ của chủ phương tiện thông qua tài khoản giao thông, áp dụng từ ngày 01/10/2024.
Theo đó, phương tiện phải được gắn thẻ đầu cuối để mở tài khoản. Thẻ này là thiết bị điện tử gắn trên phương tiện để giao tiếp thông tin với hệ thống thu phí điện tử không dừng và lưu trữ thông tin liên quan đến kiểm định an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Việc gắn và kích hoạt thẻ do nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ thực hiện. Chủ xe phải trả chi phí gắn thẻ cho nhà cung cấp.
Mỗi tài khoản có thể chi trả cho nhiều xe, song mỗi xe chỉ được nhận chi trả từ một tài khoản và được kết nối với một phương tiện thanh toán. Chủ xe phải đảm bảo đủ tiền trong phương tiện thanh toán; được thanh toán cho nhiều lĩnh vực và được kết nối với phương thức thanh toán theo nhu cầu, không phải chi trả qua ví điện tử của nhà cung cấp dịch vụ thu phí như hiện nay.
Văn bản này nhằm tạo hành lang pháp lý để phát triển thanh toán điện tử trong giao thông như trông giữ xe, thu phí sân bay, cảng biển, đăng kiểm... Các quyết định hiện hành mới cho phép thu phí đường bộ điện tử trên quốc lộ, cao tốc.
Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/10/2024. Theo các chuyên gia thì chủ phương tiện có một năm (đến ngày 1/1/2025) để chuyển đổi tài khoản thu phí sang tài khoản giao thông kết nối phương tiện thanh toán. Bộ Giao thông Vận tải sẽ xây dựng hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu thanh toán điện tử giao thông đường bộ để chia sẻ cho nhà cung cấp dịch vụ.
Trong giai đoạn chuyển tiếp từ ngày 1/10/2024 đến 1/7/2026, Bộ Giao thông Vận tải duy trì hình thức thu phí dịch vụ đường bộ theo hình thức điện tử không dừng. Các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán kết nối hệ thống điều hành và trung tâm dữ liệu để chia sẻ thông qua tài khoản giao thông. Từ 1/7/2026, Bộ vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu thanh toán điện tử giao thông đường bộ.
Hiện nay, ngoài thanh toán điện tử với đường bộ, một số thành phố đã thí điểm thanh toán điện tử trong trông giữ xe nội đô, thu phí đỗ xe tại các sân bay lớn./.